info-steel-43

materialen _matériaux tekst_texte: Thomas Pauly, Euro Inox beelden_images: Euro Inox, uitgezonderd anders vermeld, sauf mentionné autrement Gedetailleerde informatie op www.euro-inox.org _Information détaillé sur www.euro-inox.org Het abc van roestvast staal Wat is roestvast staal? Roestvast staal (rvs) heeft - volgens de Europese normen - een minimaal chroomgehalte van 10,5 % en een maximaal koolstofgehalte van 1,2 %. Als deze twee voorwaarden vervuld zijn, ontstaat een bescher- mende, zelfherstellende chroomrijke oxidelaag - de passivatielaag. Deze laag is volledig transparant en slechts enkele miljoensten van een millimeter dik. Als deze laag wordt verwijderd, bv. door bewerking van het materiaal of door beschadiging, vormt zich spon- taan een nieuwe laag in aanwezigheid van zuurstof (bv. uit lucht of water). De passivatielaag maakt een bijkomende corrosiebescherming door metaal- (galva- nische) of organische laag (lakken) overbodig. De corrosiebestendigheid is dus een intrinsieke eigen- schap van het materiaal en hangt niet af van een bijkomende bescherming van het oppervlak. Types roestvast staal Er is niet niet één enkel type roestvast staal - er bestaat een breed spectrum aan materialen, elk met zijn specifieke eigenschappen. De Europese normen EN 10088-4 en -5 beschrijven een vijftig- tal types roestvast staal voor de ‘bouw’. Ook in de bouw is het meest courante type een mate- riaal dat ook voor keukengerei, spoelbakken of in de zuivelindustrie wordt gebruikt. Bij de consument staat het bekend onder de naam ‘18/8’ of ‘18/10’, omdat het rond de 18 % chroom en rond de 8 à 10 % nikkel bevat. Dit materiaal dat volgens de Europese EN normen 1.4301 en volgens de Amerikaanse ASTM normen 304 heet, is de meest courante vertegen- woordiger van de familie ‘austenitisch roestvast staal’, dit zijn ijzer-chroom-nikkel legeringen. Zij combineren een hoge corrosiebestendigheid met een uitstekende vervormbaarheid en lasbaarheid. Bovendien zijn ze uitermate geschikt voor het slijpen en polijsten. Met een gepaste uitrusting kunnen lasnaden onzichtbaar afgewerkt worden. Door molybdeen (Mo) aan de legering toe te voegen wordt de corrosieweerstand duidelijk verhoogd. Het type 1.4401 (316) en zijn varianten zijn ook voor corrosieve atmosferische omgevin- gen geschikt, bv. zeeklimaat, locaties langs wegen waarop strooizout wordt gebruikt (blootstelling L’abc de l’acier inoxydable Qu’est-ce que l’acier inoxydable ? Selon les normes européennes, les aciers inoxy- dables sont des aciers contenant au moins 10,5 % de chrome et un maximum de 1,2 % de carbone. Leur composition chimique assure la formation d’un film d’oxyde riche en chrome, protecteur et auto-réparable - la couche passive. Elle est transparente et n’a qu’une épaisseur de quelques millionièmes de millimètres. Même si cette couche est enlevée, par la mise en œuvre ou accidentelle- ment, une nouvelle couche se forme en présence d’oxygène (contenu dans l’air ou l’eau). En raison de la surface passive, aucune couche métallique (galvanique) ou organique (peinture) n’est néces- saire. La résistance à la corrosion est intrinsèque au matériau et ne dépend pas de la protection de sa surface. Nuances L’acier inoxydable n’est pas un type unique d’acier ; il existe une grande variété de matériaux, chacun ayant des propriétés spécifiques. Les normes européennes EN 10088-4 et -5 comprennent une cinquantaine de nuances pour le bâtiment. La nuance la plus commune - aussi dans le bâti- ment - est un alliage qui est par ailleurs utilisé pour les ustensiles de cuisson, éviers ou équipements dans l’industrie agro-alimentaire. Le consommateur l’appelle ‘18/8’ ou ‘18/10’ parce qu’il contient 18 % de chrome et de 8 à10 % de nickel. Cet inox qui s’appelle 1.4301, suivant la norme européenne EN et 304 selon la norme américaine ASTM, est le représentant le plus typique d’une famille d’inox appelée ‘austénitique’, c.-à-d. des alliages fer-chrome-nickel. Ces nuances d’acier unissent un niveau très élevé de résistance à la corrosion avec une excellente formabilité et soudabilité. De plus, elles se prêtent parfaitement au polissage permet- tant même des joints soudés invisibles. Une teneur supplémentaire en molybdène (Mo) augmente davantage la résistance à la corrosion d’un inox. L’acier inoxydable 1.4401 (316) et ses variantes sont adaptés aux environnements conte- nant des chlorures (situation côtière ; projections de sels de déverglaçage) ou du dioxyde de soufre De passieflaag van roestvast staal is slechts enkele miljoensten van een millimeter dik en heeft in aanwezigheid van zuurstof zelfherstellende eigenschappen. _La couche passive de l’inox n’a que quelques millio- nièmes de millimètres d’épaisseur et est auto-réparatrice en présence d’oxygène. Roestvast staal is niet één enkel type staal, maar een familie die meer dan 120 soorten telt, waarvan een 50-tal gebruikt worden in de ‘bouw’. _L’inox n’est pas un seul matériau, mais une famille comprenant plus de 120 nuances, dont une cinquan- taine dans le bâtiment. 72